Faillissement en huwelijkse voorwaarden
Faillissement en huwelijk, een voorbeeld
Jan is op huwelijkse voorwaarden getrouwd met Tamara. Het huis staat op naam van Tamara en Jan gaat failliet. Tamara is thuis, heeft geen baan en zorgt voor hun zoon. De woning heeft een overwaarde van € 100.000. De curator stelt Jan aansprakelijk en wil zich verhalen op de overwaarde. De reden: de rente op de hypotheek en de aflossing zijn betaald door Jan en er is geen verrekenbeding opgenomen in de huwelijkse voorwaarden. Ze raken hun huis kwijt. De notaris, de accountant of fiscaal jurist hadden Jan en Tamara hierop moeten wijzen. Jaarlijks een kleine boekhouding bijhouden was de oplossing, maar ja ... foutje, bedankt.
Huwelijkse voorwaarden: hoe werkt dit?
Voor of tijdens het huwelijk kunt u huwelijkse voorwaarden opstellen. Over de inhoud heeft u een grote mate van vrijheid. De twee uitersten zijn de algehele gemeenschap (samen delen) en aan de andere kant de volledige uitsluiting van iedere gemeenschap (de zogenaamde koude uitsluiting). Hier tussenin zit de beperkte gemeenschap (sommige zaken samen).
In veel huwelijkse voorwaarden is een zogenaamd Amsterdams verrekenbeding opgenomen. Hierbij moet u jaarlijks 50% van het gespaarde inkomen met elkaar verdelen. Hierdoor krijgt de niet verdienende (arme) partner ook een vermogen.
Belastingtip: verreken elk jaar
Als u de verrekening niet goed heeft bijgehouden, ontstaan er problemen bij een faillissement, een echtscheiding of bij overlijden. Verrekening achteraf is soms niet meer mogelijk of erg lastig. Bij een echtscheiding stellen advocaten dat er simpelweg sprake is van een gemeenschap van goederen en bij een faillissement stellen curatoren dat het volledige vermogen kan worden aangesproken.
Rechter en belastingschulden
Jan heeft grote belastingschulden. Er worden tijdens het huwelijk huwelijkse voorwaarden opgesteld. De aansprakelijkheid van de partner wordt hiermee beperkt. De Hoge Raad was het hiermee eens (arrest 21 mei 2010 rolnummer 09/01929). De andere partner was niet aansprakelijk voor de belastingschulden, omdat de schulden zijn voortgevloeid uit de uitoefening van de onderneming en geen verbintenissen betroffen ten behoeve van de gewone gang van de huishouding.
In februari 2010 (rolnummer 09.01148) stelde de Hoge Raad dat de vrouw aansprakelijk is voor 50% van de belastingschulden van de man van voor de omzetting van de gemeenschap naar huwelijkse voorwaarden, na de omzetting was de vrouw niet meer aansprakelijk.
Belastingtip voor tijdens het huwelijk
Als belastingadviseur of accountant kunt u uw in gemeenschap van goederen gehuwde klant / ondernemer adviseren om alsnog huwelijkse voorwaarden op te stellen. De herschikking van het vermogen kan meestal zonder fiscale gevolgen.
- Aandelen in een B.V. kunnen zonder belastingheffing naar een andere partner (artikel 4.17 wet op de inkomstenbelasting).
- Aandeel in eenmanszaak kan zonder belastingheffing naar een andere partner (artikel 3.59 wet op de inkomstenbelasting).
- Overdracht van het aandeel in de woning kan zonder overdrachtsbelasting (artikel 3.1.b wet belastingen van rechtsverkeer).
Het opmaken van huwelijkse voorwaarden tijdens het huwelijk moet via de notaris en de rechter. De rechterlijke goedkeuring komt in 2012 of in 2013 te vervallen, hiervoor ligt nu een wetsvoorstel gereed (Wet Wijziging Huwelijkgoederenregime).
Faillissement en huwelijkse voorwaarden
Uit mijn praktijk blijkt dat curatoren in eerste aanleg niets doen met huwelijkse voorwaarden. Als de eigenaar / bestuurder / aandeelhouder privé aansprakelijk is, wordt het gehele vermogen aangesproken. De curator wacht dan wel af hoe wordt gereageerd door de echtelieden. Een goede administratie en jaarlijkse verrekening kan u hierbij erg helpen. Bij normale bezittingen is de tenaamstelling doorslaggevend, zo behoort een huis op naam van de vrouw tot haar vermogen. Het probleem ontstaat vervolgens bij de jaarlijkse kosten van de woning. Zijn de kosten, hypotheekrente, aflossing ook van haar inkomen betaald (curator roept dan meestal, artikel 61 faillissementswet)? De hypotheekrente behoort meestal tot de kosten van de huishouding, de andere partner mag hieraan dus meebetalen, bij aflossingen / beleggen / banksparen is dit niet zo.