Navorderen bij kenbare fout
Iedereen maakt wel eens fouten. Ook bij de Belastingdienst werken mensen en ook hier worden fouten gemaakt. Meestal gaan er zaken mis bij massale processen maar soms ook door tikfouten, systeemfouten of door de automatisering.
De Belastingdienst mag een navorderingsaanslag of naheffingsaanslag opleggen als er te weinig belasting is geheven door een kenbare fout van de inspecteur. Volgens de Hoge Raad is het echter ook zo dat bij automateriseringsfouten (bij verwerking van uw aangifte via de een computer) een navorderingsaanslag kan worden opgelegd.
Navordering bij goedgekeurde aangifte
Een vrouw verhuurde een bedrijfspand aan een taxibedrijf. De vrouw had alle aandelen in het taxibedrijf (de B.V.). In de aangifte Inkomstenbelasting nam ze het bedrijfspand op in box 3. Het bedrijfspand moet echter worden opgenomen in box 1. De inspecteur kwam hier tijdens een boekenonderzoek achter, hij stelde vast dat hij dit ging corrigeren. Door een systeemfout vergat hij echter dit te controleren (blokkeren van de aangifte), de aangifte is normaal goedgekeurd. De inspecteur wil vervolgens een navorderingsaanslag opleggen. Kan dit? Volgens het Gerechtshof kan dit niet. Volgens de Hoge Raad wel.
Mening fiscaal jurist
Sinds 2010 is er nieuwe wetgeving waardoor de Belastingdienst eenvoudiger fouten kan herstellen. Het maakt dan niet uit wie de fout heeft gemaakt. Het moet echter voor de belastingplichtige wel duidelijk (kenbaar) zijn dat er sprake is van een fout. Een aanslag die 30% te laag is wordt geacht kenbaar te zijn voor de belastingplichtige.
Maar wat is nu fout?
- Een beoordelingsfout is geen "fout" die kan worden hersteld. Als een inspecteur dus op grond van de juiste feiten tot een verkeerde conclusie komt, kan hij / zij dit niet eenvoudig via een navorderingsaanslag herstellen. Dit geldt zelfs niet als het voor de belastingplichtige kenbaar is dat er sprake is van een fout.
- Dit kan echter wel een probleem zijn als de de belastingplichtige bewust de belastingdienst "tilt" (kwader trouw).
- Het begrip "fout" wordt ruim uitgelegd (elke fout die bij de Belastingdienst wordt gemaakt door een computerfout, tikfout, etc.).
Doordat de Belastingdienst redelijk eenvoudig na een paar jaar een fout kan herstellen, komt wel de rechtszekerheid in dit land in het gedrang. Dit is echter wel het gevolg van de huidige wetgeving.
Is in de hierboven genoemde casus sprake van een kenbare fout (artikel 16 lid 2 AWR)? Lijkt mij wel, immers de vrouw wist van de conclusies uit het boekenonderzoek. Van een kenbare fout is in ieder geval sprake als de aanslag 30% lager is dan de belasting welke normaal zou worden geheven. Net als schrijf-, reken-, overname-, intoets- en overige fouten is ook een automatiseringfout soms een kenbare fout die achteraf nog kan worden hersteld.
Als er sprake is van een beoordelingsfout van de inspecteur, kan er geen navorderingsaanslag of naheffingsaanslag worden opgelegd. Deze zaak wordt verwezen naar een nieuw Gerechtshof, dit Gerechtshof moet onderzoeken (beoordelen) of de fout kenbaar was bij de vrouw.
Krijgt u met een naheffingsaanslag of navorderingsaanslag te maken dan is het verstandig een fiscaal jurist te raadplegen, hij / zij kan vrij snel beoordelen of de aanslag is toegestaan of niet.
Bron fouten door de Belastingdienst
Hoge
Raad d.d. 27 juni 2014, 13/02845, ECLI:NL:HR:2014:1527.
Hoge
Raad d.d. 27 juni 2014, 14/00350, ECLI:NL:HR:2014:1528.
Hoge Raad d.d. 27 juni 2014, 13/02194, ECLI:NL:HR:2014:1529.